Sağanak yağış uyarısı nedir?
Sağanak yağış uyarısı, Meteoroloji Genel Müdürlüğü ve ilgili kurumlar tarafından, belirli bir bölge ve zaman aralığında kısa sürede yoğun yağmur beklendiğinde yapılan resmi ikazdır. Bu uyarılar, ani sel, su baskını, yıldırım, dolu, kuvvetli rüzgâr ve ulaşımda aksamalar gibi olumsuzluklara karşı toplumun önceden hazırlanmasını amaçlar.
Uyarılar genellikle sarı, turuncu ve kırmızı kodlarla derecelendirilir. Sarı kod, dikkatli olunması gereken, yerel ölçekte etkili olabilecek kuvvetli sağanakları ifade ederken; turuncu ve kırmızı kod, daha geniş alanda ve daha şiddetli etkiler beklenen hava olayları için kullanılır. Böylece hem yerel yönetimler hem de vatandaşlar risk seviyesini daha net görebilir.
Bugün hangi bölgelerde sağanak yağış bekleniyor?
Son hava durumu raporlarına göre, yurt genelinin büyük bölümünde bulutlu ve yağışlı bir hava hâkim. Marmara, Ege’nin iç kesimleri, Akdeniz’in doğusu, İç Anadolu’nun kuzey ve doğusu, Karadeniz ile Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da aralıklı yağmur ve sağanak yağışlar görülüyor. Özellikle Batı Karadeniz kıyılarında (Düzce, Zonguldak, Bartın) yer yer kuvvetli sağanaklar öne çıkıyor.
Akdeniz cephesinde Mersin ve Adana çevrelerinde, gök gürültülü ve yerel olarak kuvvetli sağanak yağış beklentisi dikkat çekiyor. Doğu Anadolu’da ise yağışlar alt kotlarda sağanak yağmur, yüksek kesimlerde karla karışık yağmur ve kar şeklinde etkili oluyor. Bu tablo, hem sel hem de kar ve buzlanma riskini aynı anda gündeme getiriyor.
Sağanak yağışın riskleri ve alınması gereken önlemler
Kuvvetli sağanak yağışlar, kısa sürede çok miktarda su bırakabildiği için ani sel ve su baskını riskini artırır. Özellikle dere yataklarına yakın bölgeler, bodrum katlar, alt geçitler ve alçak kotlu yollar, suyun hızla birikebildiği ve can–mal kaybına yol açabildiği kritik alanlardır. Ayrıca, şiddetli yağmurla birlikte etkili olan rüzgâr, ağaç devrilmesi, çatı uçması ve enerji hatlarında hasar gibi ek riskler yaratabilir.
Uzmanlar, sağanak yağış uyarısı yapılan günlerde mümkün oldukça zorunlu olmayan yolculukların ertelenmesini, araçların dere kenarı ve alt geçitlere park edilmemesini ve tıkalı mazgal–logarların yerel yönetimlerce hızla temizlenmesini öneriyor. Vatandaşların MGM ve AFAD tarafından yapılan güncel uyarıları takip etmesi, cep telefonlarına gelen bildirimleri dikkate alması ve yerel yetkililerin yönlendirmelerine uyması, can ve mal güvenliği açısından büyük önem taşıyor.