Pazar günü marketler kapalı mı? Son durum nedir?
“Pazar günü marketler kapalı mı” sorusu, zincir marketlerin haftanın bir gününde tatil yapmasına yönelik tartışmalarla son dönemde yeniden gündeme geldi. Esnaf ve perakende temsilcilerinin katıldığı çalıştaylar sonrasında pazar günü zincir marketlerin kapalı olması fikri kamuoyunda geniş biçimde tartışılıyor.[1][3][6]
Ancak bugün itibarıyla zincir marketlerin pazar günü zorunlu olarak kapatılmasına dair yürürlüğe girmiş resmî bir düzenleme bulunmuyor. Gözler, hazırlanacak olası düzenleme için Ticaret Bakanlığı’nın atacağı adıma ve yapılacak resmî açıklamalara çevrilmiş durumda.[3][5][8]
Çalıştayda neye karar verildi, hangi model tartışılıyor?
Türkiye Perakendeciler Federasyonu’nun ev sahipliğinde düzenlenen “Aileyle Pazar: Birlikte Tatil, Güçlü Toplum” başlıklı çalıştayda, esnaf, sanatkârlar ve perakende temsilcileri pazar günü zincir marketlerin kapalı olması konusunda mutabakata vardı.[1][3][6] Avrupa’daki örnekler hatırlatılarak, haftanın bir gününün aileyle geçirilen ortak tatil günü olması gerektiği, bunun da güçlü aile yapısı ve nitelikli istihdam için önemli olduğu savunuldu.[1][6]
Çalıştayda yapılan değerlendirmelerde, pazar günü tatilinin perakende çalışanlarının aileleriyle aynı gün dinlenebilmesine imkân sağlayacağı ve küçük esnafla zincir marketler arasındaki rekabet dengesini güçlendireceği ifade edildi.[1][5] Buna karşın bu mutabakat, tek başına hukuken bağlayıcı bir karar değil; önerinin hayata geçebilmesi için Ticaret Bakanlığı tarafından yapılacak mevzuat düzenlemesi bekleniyor.[3][5][6]
Sektör neden ikiye bölündü, tüketiciyi ne bekliyor?
Zincir marketlerin pazar günü kapatılması fikrine destek veren kesimler, bu adımın küçük esnafı koruyacağını, çalışanların sosyal ve aile hayatını güçlendireceğini ve toplumsal huzura katkı sağlayacağını savunuyor.[1][5][6] Özellikle mahalle bakkalı ve geleneksel esnaf için zincirlerin haftada bir gün kapalı olmasının nefes aldırıcı bir düzenleme olacağı dile getiriliyor.[1][5]
Buna karşılık TAMPF ve bazı perakende temsilcileri, haftalık zorunlu kapanmanın istihdamda ciddi kayıplara yol açabileceği, kayıtlı ekonomiyi daraltabileceği ve tedarik zincirinde aksamalara neden olabileceği uyarısında bulunuyor.[3][7][8] Hızlı tüketim ürünlerinde tedarik zincirinin bozulmasının ürün kayıplarını artırarak üretici, tüketici ve enflasyon üzerinde olumsuz baskı oluşturabileceği belirtiliyor.[3][7] Bu nedenle pazar günü kapanma kesinleşmiş bir uygulama değil; Bakanlık’tan gelecek nihai karar, hem tüketicinin hafta sonu alışveriş alışkanlıklarını hem de sektörün işleyişini belirleyecek.[3][4][8]