Kanada nedir ve neden Türkiye’de gündemde?
Kanada, Kuzey Amerika kıtasının kuzeyinde yer alan, yüksek yaşam standartları, siyasi istikrarı ve çok kültürlü toplumsal yapısıyla öne çıkan bir devlettir. Türkiye’de özellikle son yıllarda eğitim, çalışma ve göç olanaklarıyla gündeme gelen Kanada, aynı zamanda Ankara ve Ottawa’daki büyükelçilikler üzerinden yürütülen diplomatik ilişkilerle de önemli bir partnerdir.
Her iki ülke de NATO, OECD ve Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı gibi uluslararası örgütlerde ortak üye olarak yer almakta, bu da Kanada’yı Türkiye açısından yalnızca uzak bir göç rotası değil, aynı zamanda güvenlik ve dış politika boyutuyla da dikkate alınan bir aktör haline getirmektedir.[3][9]
Türkiye–Kanada diplomatik ve ekonomik ilişkileri
Türkiye–Kanada ilişkileri 1944’ten bu yana kurumsal bir çerçevede sürmekte; Ankara’daki Kanada Büyükelçiliği ve Ottawa’daki Türkiye Büyükelçiliği üzerinden siyasi, ekonomik ve konsolosluk alanlarında yoğun temaslar yürütülmektedir.[3][9] İki ülke NATO müttefiki olarak Avrupa-Atlantik güvenliğinde de birlikte hareket etmektedir.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Kanada Başbakanı Mark Carney arasında hem Birleşmiş Milletler Genel Kurulu hem de G20 Liderler Zirvesi marjında yapılan görüşmelerde; ticaret, enerji, savunma sanayii, teknoloji ve hava ulaştırması gibi alanlarda işbirliğinin derinleştirilmesi hedefi açıkça ortaya konmuştur.[1][2][6] Kanada’nın Filistin’i devlet olarak tanıma kararı sonrasında verilen siyasi destek, iki ülkenin dış politika alanındaki diyalogunu da güçlendirmiştir.[1]
Ticaret, yatırım ve sektörel işbirliği alanları
Türkiye ile Kanada arasındaki ticari ilişkiler, Ortak Ekonomik ve Ticari Komite (JETCO) mekanizmasıyla daha kurumsal bir yapıya kavuşmuştur. JETCO toplantılarında enerji, madencilik, tarım-gıda, ulaştırma ve hizmet ticareti gibi alanlarda işbirliğinin artırılması hedeflenmektedir.[4][5] Ottawa ve İstanbul’da yapılan/planlanan toplantılar, iş çevreleri için yeni ortaklık fırsatları yaratmaktadır.
DEİK/Türkiye–Kanada İş Konseyi’nin Toronto’ya düzenlediği heyet ziyaretleri ve Kanada’nın ev sahipliği yaptığı PDAC 2025 gibi büyük madencilik etkinlikleri, iki ülke arasındaki sektörel işbirliğini derinleştirmiştir.[5][7] Madencilik, temiz enerji, yeşil dönüşüm ve yüksek teknoloji alanlarında kurulacak ortaklıklar; hem Türkiye’nin ihracatını çeşitlendirme hem de Kanada’nın güvenilir üretim ve tedarik ortaklarıyla çalışma hedeflerine hizmet etmektedir.
Eğitim, göç ve toplumsal bağlantı
Kanada’nın Türk kamuoyunda trend olmasının başlıca nedenlerinden biri, nitelikli göçmen kabul eden sistemi ve uluslararası öğrencilere sunduğu fırsatlardır. Devlet destekli üniversiteler, mezuniyet sonrası çalışma izinleri ve kalıcı oturum yolları, özellikle genç nüfus için Kanada’yı cazip hale getirmektedir.
Bunun yanında, Türkiye’deki düşünce kuruluşları ve üniversiteler, Kanada’nın Ankara Büyükelçisi gibi isimleri davet ederek değişen küresel düzende iki ülke ilişkilerini tartışmaktadır.[8] Bu tür akademik ve diplomatik platformlar, sadece devletler arası ilişkileri değil, iş dünyası, sivil toplum ve diaspora arasındaki etkileşimi de artırmakta; Kanada’yı Türkiye açısından hem bireysel hem de kurumsal düzeyde önemli bir odak noktası haline getirmektedir.