Dijital Vicdan Nedir?
TDK, 'dijital vicdan'ı dijital ortamda vicdanın yeni işlevi olarak tanımlıyor. Gerçek hayatta eylem gerektiren konularda, sosyal medya paylaşımları ile yetinmek bu kavramın özünü oluşturuyor.
Örneğin, Gazze veya Doğu Türkistan gibi dramlar karşısında içerik beğenmek, bireyde sanal rahatlama yaratıyor. Bu, somut çözümleri engelleyerek sorunları derinleştiriyor.
Ankara Üniversitesi İLAUM işbirliğiyle belirlenen adaylar arasında 'dijital vicdan', 300 bin oy ile öne çıktı. Diğer adaylar vicdani körlük, çorak, eylemsiz merhamet ve tek tipleşme idi.
Nasıl Belirlendi ve Duyuruldu?
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, 29 Aralık 2025'te sosyal medyada duyurdu. TDK'nin sitesinde 22-28 Aralık arası halk oylaması yapıldı.
23 kişilik uzman kurulu ve halk önerileriyle 5 kavram seçildi. 'Dijital vicdan', en yüksek oyu alarak yılın kelimesi oldu.
Bu süreç, dilin güncel olaylara uyumunu gösteriyor. Bakan Ersoy, kavramın bireysel duyarlılıklara ayna tuttuğunu belirtti.
Günümüz Etkileri ve Tartışmalar
Dijital vicdan, sosyal medyanın merhameti sembolik hale getirdiğini eleştiriyor. Beğeni kültürü, gerçek değişimi engelliyor.
2025'te bu kavram, vicdani körlüğe karşı uyarı niteliğinde. Toplumsal sorunlarda pasif kalma eğilimini sorgulatıyor.
Gelecekte, dijital vicdan bireyleri somut eyleme yönlendirecek bir farkındalık yaratabilir. TDK'nin seçimi, dilin evrimini yansıtıyor.