Keltler Kimdir?
Keltler, MÖ 1200'lerden itibaren Orta ve Batı Avrupa'da yaşayan, ortak dil, kültür ve dine sahip kabilelerden oluşan bir halktır. Demir Çağı'nda demircilikte ustalaşarak güçlü silahlar ve zırhlar ürettiler. Rahipleri druidler, toplumun dini ve yargı liderleriydi.
Sürekli göç eden Keltler, İspanya'dan Britanya'ya, İtalya'dan Anadolu'ya yayıldılar. Hallstatt kültürüyle anılan bu uygarlık, fıçı icadı ve yol inşasıyla teknolojik ilerlemeler kaydetti. İnanışlarında doğa tanrılarına tapma ön plandaydı.
Romalılar tarafından 'Galler' olarak adlandırılan Keltler, MÖ 1. yüzyılda büyük ölçüde asimile oldular. Ancak İrlanda, İskoçya ve Galler'de dilleri ve gelenekleri günümüze ulaştı.
Anadolu'ya Göç ve Galatya Krallığı
MÖ 280-274 yıllarında Balkanlar'dan Anadolu'ya göç eden Kelt grupları, Galatlar olarak bilindi. 20.000 kişilik ordularıyla Ege'yi yağmaladıktan sonra Orta Anadolu'ya yerleştiler. Galatya, Yunanlar tarafından bu isimle anıldı.
Üç ana boya ayrıldılar: Tektosagi (Ankara), Tolistobogii (Sivrihisar) ve Trogmi (Yozgat). Bağımsız krallıklarını Roma İmparatorluğu'nun MÖ 25'te eyalet yapmasına kadar sürdürdüler. Aziz Pavlus, bu bölgede Hristiyanlığı yaydı.
Galatlar, yerel Yunan ve Frig kültürleriyle etkileşimde bulundu. Savaşçı yapılarıyla Bergama Kralı Attalus'u yendiler ancak sonunda Roma himayesine girdiler.
Günümüze Kalan Miras ve Etkiler
Keltlerin Anadolu'daki izleri, arkeolojik kazılarda ve yer adlarında görülür. Ankara'nın kökeni Galatça 'Ankyra'ya dayanır. Bazı iddialara göre 'Türkiye' kelimesi Keltçe 'Turkije'den (tarıma elverişli alan) gelir, ancak bu tartışmalıdır.
Bugün Türkiye'de Gordion ve Alacahöyük gibi sitelerde Kelt eserleri araştırılıyor. Kelt kültürü, Avrupa folklorunda ve modern İrlanda müziğinde yaşıyor. Anadolu geçmişi, bu halkı Türkiye tarihinin parçası yapıyor.
2025 itibarıyla Kelt araştırmaları, DNA analizleriyle yeni bulgular sunuyor. Galatya'nın hikayesi, göç ve uyum temalarını aydınlatıyor.